12-02-2024
In Portugal groeien meer dan 250 druivensoorten die voor de wijnproductie gebruikt worden. Deze enorme rijkdom aan verschillende druiven heeft het land te danken aan een lange traditie van wijnmakerij, die volgens archeologen teruggaat tot de Bronstijd. Feniciƫrs, Romeinen, Moren, Germanen, Fransen en Spanjaarden lieten allemaal hun stempel achter op de lokale wijnmakerij. Vervolgens zorgde een lange periode van isolatie ervoor dat Portugal maar weinig uitwisselde met andere wijnproducenten als Spanje en Frankrijk, met als gevolg dat de Portugese wijnmakers zich vooral concentreerden op de unieke smaken in hun eigen druivensoorten.

Het aanbod van karakteristieke druiven van topkwaliteit is dan ook indruwekkend: Touriga Nacional, Touriga Franca, Trincadeira, Aragonez, Baga, Castelão, Alvarinho, Arinto, Viosinho en nog veel meer. Deze druiven zijn verantwoordelijk voor het unieke karakter van de Portugese wijnen. Wijnliefhebbers kunnen hier dan ook genieten van een breed en indrukwekkend aanbod van verschillende smaken.

 Druiven

Met zo veel verschillende wijnen en smaken is er altijd wel een geschikte wijn te vinden bij een specifieke maaltijd of gelegenheid. Natuurlijk kunt u ook voor een goede wijn kiezen die geen verband houdt met het voedsel op uw bord, en gewoon van beide apart genieten, zonder rekening te houden met het gecombineerde effect. Soms vormen voedsel en wijn samen echter meer dan alleen hun eigen optelsom, en in sommige gevallen botst de smaak van de wijn echt met het voedsel. Generalisaties daaromtrent zijn niet bijzonder nuttig: voedsel en recepten variëren, en Portugese wijnen zijn ook binnen hun regio’s bijzonder individueel – zelfs de groeiende groep van ‘Regionale Wijnen’, Vinhos Regionais. Wijnmakers laten een eigen vingerafdruk op de wijnen achter, en zelfs bij DOC-wijnen is er ruimte voor variatie met verschillende druivensoorten. Druivensoorten zijn één van de belangrijkste factoren van invloed op de voedsel-wijncombinatie, naast zuurtegraad, fruitigheid, tannine, zoetheid en intensiteit.

 Portugese wijn kennis voor uw vakantie in Portugal

 Dus hoe selecteert u nu de beste wijn als u voor de supermarktschappen staat of het wijnmenu aan het bestuderen bent? Misschien dat de ober u kan helpen, maar het is zeker nuttig om alvast wat basiskennis op te doen die u tijdens uw bezoek aan Portugal in de praktijk kunt brengen. We hopen dat u het experiment aandurft en het met ons eens bent!

Portugese wijn kennis 

 Portugese wijnen voor vis 

Ja, het is zeker waar dat witte wijnen doorgaans de beste keuze zijn bij vis en zeevruchten, maar sommige sausjes en bereidingsmethoden gaan juist weer beter samen met rode wijn. Rode wijn is bijvoorbeeld een favoriet bij het nationale visgerecht, bacalhau, en bij inktvis in rodewijnsaus; ook bij tonijn doet rood het goed, vooral Baga of Bairrada. Een Vinho Verde is ook een wonderbaarlijk goede wijn bij gegrilde sardientjes. Voor zalm en zeeforel zijn witte wijnen echter meer geschikt, en bij zwaardvis is een rosé het proberen waard.

Portugese wijnen voor vis

Portugese wijnen voor zeevruchten en Aziatische kruiden

 Aromatische, droge wijnen doen het fantastisch met zeevruchten en Aziatische smaken, vooral met Indiaas of Thais (maar niet met zoet-hartige Aziatische gerechten). Gember, citroengras, citrusschil, uien en paprika’s zijn allemaal mogelijke partners voor aromatische druiven. Zoek bijvoorbeeld naar wijnen met de geurige Fernão Pires-druif – daarvan zijn er veel in de regio rond Lissabon. Andere geschikte keuzes zijn bijvoorbeeld Alvarinho en Loureiro (Vinho Verde), en Moscatel, die soms ook wel droog (seco) gemaakt wordt op het Península de Setúbal.

Portugese wijnen

 Portugese wijnen bij gerechten met een hoog zuurgehalte

 Kies een pittige wijn met een hoog zuurgehalte als het gerecht relatief zurig is (bijvoorbeeld door een dressing met azijn, een citroensaus, kappertjes of tomaten). Zachtere wijnen zullen bij scherp voedsel minder levendig smaken. Geschikte kandidaten zijn noordelijke witte wijnen, zoals Vinho Verde, Dão, Bairrada, Beira Interior, Lafões, Terras da Beira, Beira Atlántico, Terras de Cister, Terras do Dão of Minho. Of ga voor een wijn uit de koele regio rondom Lissabon, zoals Bucelas of Óbidos. Sprankelende wijnen zijn ook relatief zuurder; u kunt bijvoorbeeld kiezen uit Óbidos, Bairrada, Távora-Varosa, Douro, Dão, of de Beira Interior.

Portugese wijnen bij gerechten

Portugese wijnen voor hartige gerechten met wat zoetheid

 Hartige gerechten die toch wat zoets bevatten (bijvoorbeeld door groenten, fruit of een vleugje honing) gaan het beste samen met een wijn die zelf een lichte zoetheid heeft – of die zo fruitig is dat het bijna een beetje zoet is. Probeer bijvoorbeeld een Vinho Verde of een gemerkte rosé. Een zachte en bijzonder fruitige rode Alentejo wijn kan ook goed werken, zelfs als hij droog is.

Portugese wijnen voor hartige gerechten

Portugese wijnen voor rood vlees en wild

Rode wijnen met veel tannine zijn moeilijk te combineren met voedsel. Tannine is die bittere smaak die je ook bijvoorbeeld ervaart wanneer je een druivenpit kapot bijt. Sommige ingrediënten in eten zorgen ervoor dat de tannine nog bitterder smaakt – denk aan eigelen, room, gesmolten kaas, spinazie, selderij, dille en allerlei ruiden. Met dat voedsel is het dus het beste om een witte of een rosé wijn te kiezen. Fijne rode wijnen kunnen een sterke tanninesmaak hebben als ze jonger zijn, en later zachter worden naarmate ze verder rijpen. De klassieke rode wijnen van Bairrada en de Douro bevatten de meeste tannine. Deze zijn daarom het beste bij wild, orgaanvlees, stoofschotels en ander vlees met veel saus.

Portugese wijnen voor rood vlees

Portugese wijnen voor wit vlees

Wit vlees, en eenvoudig gekookt rood vlees, gaat het beste samen met zachtere en lichtere rode wijnen. Grote wijnen met veel tannine kunnen de smaak van het vlees overheersen. Probeer een zachte rode Alentejo, een lichte, vlotte Ribatejo een elegante Palmela, Algarve of Alenquer, een lichte rode wijn uit Óbidos of een goede, gerijpte rode wijn uit een regio naar keuze. De verkwikkende zuurheid van een rode Dão kan de vettigheid van bepaald vlees goed compenseren. Let op: stevige wijnen met veel lef kunnen delicatere smaken doen wegvallen, en krachtige voedselsmaken kunnen zachte witte wijnen uitvlaken. In de ‘grote’ categorie vinden we onder meer rode wijnen van de Douro, Dão, Bairrada en Alentejo. Wijnen met een eikenachtige smaak, of ze nu wit of rood zijn, kunnen een subtiel gerecht ook overheersen.

Portugese wijnen voor wit vlees

Portugese wijnen voor kaas

 Kazen zijn er in vele soorten en maten, en hun smaken variëren sterk. Individuele kazen botsen dan ook vaak met individuele wijnen. Sommige wijnen en kazen vormen echter een bijna goddelijke match. De beste kansen heb je bij Port en Madeira, maar goede wijnen kunnen droog, zoet, rood of wit zijn.

Portugese wijnen voor kaas

Portugese wijnen voor nagerechten

 Droge wijnen smaken vlak en levenloos met nagerechten. Dit is het moment om een Vinho Doce of Licoroso te nemen: een zoete Moscatel uit Setúbal, of zelfs Port of Madeira. Moscatel gaat geweldig samen met allerlei smaken in desserts, zoals amandelen, chocola, koffie of citroenschil. Probeer LBV Port bij koffiecake of chocolademousse; Malvasia en Malmsey Madeira gaan samen met lokale honingcakes, bolo de mel, tropische vruchten en desserts met noten of melkchocolade.

Portugese wijnen voor nagerechten